PROTESTVERTALINGEN

Text & audio by Caya Rosa van Rossum (Dutch)

Een natte broek, de stof en het vuil plakt aan mijn lijf, mijn lijf plakt aan het asfalt. De eerste keer dat ik protesteer met dat lijf, de eerste keer dat ik op straat meer doe dan schreeuwen, huil ik. Het voelt zinloos. Ik lees De Instructies van Carolina Trujilo en denk: ja. Zoals de activisten in haar roman vechten, zo wil ik vechten. Maar ik wil eerst weten wat dat schreeuwen is, wat het geluid van protest is. Feedbackloops, noemt Mathijs Leeuwis het. Goed, denk ik, dan gaan we daar beginnen.

Sam gaat uit protest tegen Silicon Valley en big corp helemaal van Meta af. Iets boycotten, is dat protest?

Rein gaat elk jaar naar de Pride, uit protest tegen homofobie. Rein drinkt altijd heel veel bier met vrienden tijdens Pride, maakt dat het dan een viering?

Ik vraag me af wanneer iets een protest is, wanneer het eerder verzet of viering genoemd zou worden, en of dat betekent dat het geen protest is.

Mijn dictafoon en ik gaan protesten af om daar te luisteren. We maken fieldrecordings in de hoop bij thuiskomst beter te snappen wat protest is. Thuis hoor ik op de tape liederen, chants, geklap, ratels, geschreeuw, interviews.

Mijn dictafoon blijkt een dictator: alle stille protestvormen weigerde hij op te nemen. De expositie tijdens Intenational Women's Day, de vergadering van de SP kadergroep over het redden van een volkstuin, het panelgesprek over strijden voor Gaza, dumpsterdiven, rust nemen, volgens dicta… geen protest.

Moet protest dan luid zijn? Moet het kraken, moet er ruis zijn, altijd, alsof er iets kapot gaat? Moet er iets kapot gemaakt worden om te laten zien dat iets anders stuk is (een systeem, een dier, een mens, een idee, een planeet, iets van waarde, alles van waarde) ? Moet het echt kapot? En waarom hoor ik dan alleen stemmen breken in de opnames, nooit eens een ruit?

Na al dat luisteren snap ik het nog niet, en dus ga ik vertalen wat ik hoor. Ik maak een collage van de fieldrecordings op een tapeloop. Die tapeloop laat ik afspelen en verbind ik aan een LEM tape echo, een KOMA fieldkit en een speaker. Ik laat alles kraken. Denk veel na. Luister. Pak een vriend beet, zeg hen wat ik hoor, laat hen luisteren en denken tot ze gaan praten. Luister. Kraakt het al? Herhaal. Herhaal. Herhaal.

Dan leer ik wat een no-input systeem is en waarom het zo’n goede metafoor is voor de maatschappij (...)

Als ik er een maak hoor ik al snel een piep, een gil, die me bekend voorkomt uit de fieldrecordings. Ik probeer vanaf dan het geluid van de protesten te reproduceren met enkel het no-input systeem. Misschien als ik het vertaal dat ik het leer te begrijpen.

6 vertalingen verder weet ik het volgende: alles wat je aandacht geeft, zal groeien. Elke vorm van aandacht geven aan dat wat onderdrukt wordt, dat wat van iemand niet groeien mag, noem ik nu protest.

Waar een ecosysteem op instorten staat is tuinieren protest. Waar kapitalisme de mens in produtiviteitswaanzin richting een burn-out duwt, is elke vorm van rust en zorg een protest. Waar censuur wordt gepleegd is het delen van informatie protest. Waar iets verstopt moet worden, onder de grond begraven uit het oog van de wereld moet blijven, is een luide viering op straat protest.

Caya Rosa van Rossum is schrijver, kok en verzamelaar. Ze schreef eerder over moeders in treinen voor de Kluger Hans, over tapioca voor de Seizoenszine en over pruimen en petrichor voor rApport. Ze organiseerde o.a. Poëzie op Plaats (als initiatiefnemer) en SPACE&SOUND (in samenwerking met Grounded Community en Stichting Het Concreet).

Deze publicatie is ook analoog gepubliceerd, in de vorm van een zine, en voor 3 euro per zine te koop bij de studio van Het Concreet.